کتله خور ،گنجينه‌اي ناشناخته در ايران
غار کتله خور در پنج کيلومتري بخش گرماب از توابع شهرستان خدابنده و در
استان زنجان واقع شده و بر اساس اظهار نظرهاي مختلف اين غار از لحاظ وسعت دومين غار
جهان و از لحاظ زيبايي اولين غار جهان شناخته مي شود و گنجينه اي ناشناخته در صنعت
گردشگري ايران است.
کتله خور بر اساس بررسي هاي انجام گرفته معاني مختلفي مثل تپه خورشيد،
روستاي بدون خورشيد و غيره دارد که مناسبترين معني بدست آمده يک کاربرد ترکي بوده
که کتله به معني پستي و بلندي و ناهمواري هاي داخل غار و خور به معني راحتي و آساني
است که به صورت کلي به معني پستي و بلنديهاي راحت و دنج است.
راه دسترسي مناسب، امکانات رفاهي و جاذبه هاي ديدني منطقه از جمله ويژگي
هايي است که مطمئنا مي تواند اوقات خوشي را براي مسافرين نوروزي ايجاد نمايد.
غار کتله خور در دل کوه هاي آهکي جنوب استان در پنج کيلومتري بخش گرماب
از توابع شهرستان خدابنده واقع شده است. فاصله اين غار با مرکز شهرستان 85 کيلومتر
است. گرماب از طرف شرق با استان همدان و از جانب غرب با استان کردستان هم مرز است.
اين منطقه به بخش افشار يا قشلاقات معروف است و ساکنان آن از ايل معروف به شاهسون
هاي افشاري تشکيل يافته‌اند.
غار به طول تقريبي 10 کيلومتر در بهار سال 1331 هجري شمسي توسط يک هيئت
کوهنوردي و با همکاري مرحوم سيد اسدالله جمالي شناسايي و کشف شد.
طبق نظريه هاي علمي و نقشه هاي زمين شناسي غار کتله خور در دل کوه
ساقيزلو در آهک هاي اليگوميوسن مربوط به دوران سوم زمين شناسي بوجود آمده و تقريبا
حدود 30 ميليون سال مي تواند قدمت داشته باشد.
سال پيدايش اين غار براي اولين بار توسط انسان معلوم نيست ولي مردمان
اين منطقه از سال پيدايش در اين غار رفت و آمد داشته اند. گفته هاي افراد مسن منطقه
حاکي از آن است که پدران آنان نيز در اين غار رفت و آمد داشته و داستان هاي مختلفي
در اين باهر تعريف مي کرده اند. دهانه ورودي غار کتله خور به صورت طاق مثلثي شکل به
قطر 70 سانتيمتر تنها راه دسترسي به داخل غار بوده و هست.
از عمق 150 متري تا عمق 700 متري به نسبت زيادي در غار گشايش حاصل شده و
شعب متعددي بوجود آمده است. در مکان هايي که از ريزش مصون مانده استالاگيت ها و
استالاگميت ها خودنمايي مي‌کنند. استالاگيت ها و استالاگميت ها با ارتفاع 30 تا 40
متر از کف و سقف غار قرار گرفته‌اند که با شنيدن صداي موزون قطرات آب، آهنگهاي
دلپذير و مناظر بديعي، چشم و گوش گردشگر را به خود جلب مي‌کند. پس از عبور از اين
قسمت، منطقه وسيع و مسطحي ظاهر ميشود که به شبستان مساجد شبيه است. در اين بخش، در
ضلع شرقي آن، استخر آبي به ابعاد 20×35 متر قرار گرفته است.
براي دسترسي به اين غار بايد از آبادي‌هاي کرسف و زرين رود گذشته و با
پشت سر گذاشتن گرماب، در قسمت شمال اين منطقه به دهانه غار رسيد. دهانه اين غار در
ارتفاع 11 متر از سطح مسير که مشرف بر آن است، قرار گرفته و در وضعيت ضلع قطري
معادل1.40 متر ارتفاع دارد. ابتداي غار تا عمق 150 متري، شبيه به راسته بازارهاي
معمولي است، با اين تفاوت که عناصر و اندامهاي آن اندکي از بازار کوچکتر مي‌باشد.
کف اين قسمت را لايه ضخيمي از خاک و خاکستر پرنموده است.
هم اکنون اين غار به صورت سه طبقه خشک و طبقه چهارم به بعد مسيرهائي نيز
به صورت آب بوده و زمين شناسان احتمال تشکيل چهار طبقه ديگر را تا سفره آب زيرزميني
داده اند که در سال 2003 ميلادي حدود 30 کيلومتر از مسيرهاي متعدد غار توسط زمين
شناسان آلماني و سوئيسي نقسه برداري شد و از سال 72 تاکنون تقريبا 5.2 کيلومتر آن
به صورت رفت و برگشت آماده بازديد شده است.
پديده هاي داخل غار نظير دهليزها و گذرگاه ها و وجود ستون هاي عظيم و
وجود استاگتيت ها (چکنده ها) و استلاگميت ها (چکيده ها) به رنگهاي مختلف و تعدادي
قنديل هاي تو خالي و نيساني که جز کمياب ترين قنديل ها به شمار مي رود، جلوه منحصر
به فردي به اين غار بخشيده است.
به وجود آمدن قنديل ها به اشکال مختلف مثل شير خوابيده، پنجه شير، پاي
فيل، لباس عروس، قلع شمع، سگ شکاري، دست شيطان، نخل سوخته، مريم مقدس، دوجادوگر،
سفره عقد و عروس و داماد و گفته هاي زمين شناسان فوق از لحاظ پيدا نشدن انتهاي غار
وجود مسيرهاي ديگر اين مهم را ثابت مي کند.
مجموعه تفريحي غار کتله خور داراي 12 سوئيت تک خوابه و دو خوابه مي باشد
که با داشتن امکاناتي نظير حمام، سرويس بهداشتي فرنگي و ايراني، وسايل پخت و پز،
شومينه و ... محيط مناسبي را جهت اسکان شبانه گردشگران فراهم کرده است. چشم انداز
مناسب اين سوئيت ها، مجاورت در کنار غار، دسترسي به کوه جهت کوهنوردي و استفاده از
محيط سد غار کتله خور از ساير مزاياي اين سوئيت ها مي باشد.
عكس هايي از اين غار زيبا را در ادامه مطلب ببينيد
