سوغورلو Suğurlu
تخت سليمان

ر دامن سبز و وسيع دره ساروق Saruq در ميان كوههاي آتشفشاني آلاداغ Aladağ در جنوب غربي آزربايجان، در شمال شهر تيكان تپه Tikantәpә (تکاب) بر بالاي تپه سوغورلو Suğurlu ، محوطه جهاني و مجموعه تاريخي "سوغورلو" واقع شده است که در زبان فارسي موسوم به "تخت سليمان" مي باشد.

 

در تصویر بالا دریاچه طبیعی و آثار تاریخی منطقه و آن طرف تر نیز قله بالقیز (بلقیس) به چشم می خورند.

سوغورلو (تخت سليمان) و مجموعه آثار باستاني و تاريخي آن يكي از مهمترين و مشهورترين مراكز تاريخ و تمدن آزربايجان و يکي از نمادهاي باشکوه معماري آزربايجاني محسوب مي‌شود. در اين مجموعه تاريخي كه داراي ارزش سمبليك مهمي است، بقاياي آثاري از دوران ماقبل تاريخ، دولت و تمدن مانائي، تاريخ سامي-عبري-مسيحي، عهد ماد و اشكاني، سازه هاي مربوط به دوره ايراني-ساساني-زردشتي و تمدن تركي-ايلخاني موجود است.

 

طراحي آتشكده، قصر و طرح كلي‌ محوطه بر ايجاد و گسترش معماري اسلامي تاثير گذاشته است. در اطراف سوغورلو (تخت سليمان)، آب گرم‌ها و چشمه هاي جوشان زیادی وجود دارند كه بسيار جالب توجه اند. درياچه اسرار آميز "بوركو Bürkü" و شكاف بزرگي كه در اثر زلزله پديد آمده، از ديگر نكات ديدني تخت سليمان است.


این منطقه به دلیل نزدیکی اش به قله بلقیس (3327 متر) که در واقع نامش بالقیز به معنی "عسل دختر" است مورد توجه کوهنوردان بوده و همه ساله جمع کثیری از کوهنوردان را از مناطق مختلف کشور به این محل فرامی خواند.

وجود زندان سلیمان در این منطقه که یک دهانه آتش فشان بسیار زیبا و منحصر بفرد است به جذابیت های آن افزوده است.
زندان سلیمان، کوه مخروطی شکل درون تهی است که در 3 کیلومتری غرب محوطه باستانی تخت سلیمان در نزدیکی شهرستان تکاب در استان آذربایجان غربی قرار دارد.
این کوه مخروطی هزاران سال پیش بر اثر وقوع آتش‌فشان بوجود آمده است و ساکنین منطقه تخت سلیمان تکاب این کوه زیبا و شگفت انگیز را زندان سلیمان یا زندان دیو می‌نامند و بر این باورند که حضرت سلیمان دیوهایی را که از فرمانش سرپیچی می‌کردند در این کوه زندانی می‌کرد.
این کوه پدیده‌ای بسیار جالبی است که حاصل میلیون‌ها سال فعالیت چشمه‌جوشان آرتزینی می‌باشد. منشاء آن نیز آبهای زیرزمینی بوده است.

طریقه بوجود آمدن این کوه عظیم به این صورت است که چشمه در ابتدا دریاچه‌ای در اطراف خود بوجود می آورد و آهک و املاح معدنی دیگر در اطراف دریاچه رسوب می کند و آب از اطراف آن سرازیر می شود و مجددا رسوب می‌دهد و این سیر سالیان سال ادامه می یابد تا اینکه چشمه‌ اولیه به صورت یک کوه مخروطی درمی‌آید.

پس از بوجود آمدن این کوه دهانه چشمه به دلایلی مسدود شده و آب درون کوه به مرور فرو می نشیند و کوه به شکل امروزی خود درمی‌آید.
برخی از باستان شناسان وکاوشگران اماکن تاریخی متعقدند این کوه اصلا سابقه آتش‌فشانی نداشته است، بلکه در ابتدا دریاچه‌ای شبیه دریاچه تخت سلیمان بوده که بعدها آب آن خشک شده و به صورت فعلی درآمده است.