آياز

کوهیست مخروطی و میان‎تهی که در نزدیکی مجموعه باستانی تخت سلیمان در شهرستان تکاب و در 120 کیلومتری شمالغرب شهر زنجان قرار دارد.

برنامه هفته پیش ما برای فرود به داخل این مخروط با هدف جمع‎آوری زباله‎های آن صورت گرفت هرچند با توجه به اینکه اطلاعات کافی از شرایط آن نداشتیم در جمع‎آوری زباله‎های آن به قدر مطلوب موفق نبودیم.

لازم به توضیح است که اداره میراث فرهنگی به شدت با فرودهای متفرقه به داخل مخروط مخالفت می‎کند معدود مجوزهایی که برای فرود صادر می‎شود نیازمند طی مراحل اداری و بروکراسی سفت و سخت و البته داشتن یک آشنای محلی است که خانم سارا قاسملو و نوید توسلی عزیز از کوهنوردان فعال و خوب تکاب زحمت هماهنگی و دوندگی‎های آن را برای ما کشیدند. که از هردوی این عزیزان تشکر می‎کنم.

دهانه مخروط در سمت شرقی بلندتر و در کف نیز گودتر است به نظر می‎رسد فرود از این سمت بیشتر از 100 متر خواهد بود. اما در سمت غربی دهانه، دیواره کوتاه‎تر و نیز در کف دارای بلندی بوده به‎طوری که فرود از این قسمت 70 تا 80 متر است.

کف مخروط در قسمت‎های شرقی گودتر و مملو از زباله‎های پرت شده گردشگران است. اما به دلیل خروج گازهای گوگردی بدون داشتن ماسک و کپسول مخصوص غیرقابل دسترسی است. (برعکس قله دماوند که گاز گوگردی آن قابل مشاهده و محل خروج آن مشخص است در این مخروط نه خود گاز و نه محل خروج آن قابل مشاهده نبوده و همین موضوع خطر بروز حادثه از روی نا آگاهی را دوچندان می کند) اگر کسی بدون داشتن لوازم ویژه از این رخ فرود بیاید قبل از رسیدن به کف و در مترهای پایانی دچار مشکلات جدی خواهد شد. غلظت گاز گوگرد در این قسمت چنان زیاد است که در چند ثانیه فرد را بیحال و بیهوش می کند. شدیدا توصیه می شود که از نزدیک شدن به قسمت شرقی و گود انتهای مخروط خودداری شود. و فرود حتما از رخ غربی انجام شود. تقریبا همه زباله‎ها که بیشترشان بطری آب هستند در این قسمت متجمع‎اند اما به دلیل شرایطی که عرض شد امکان نزدیک شدن به آن بدون ماسک و کپسول اکسیژن میسر نیست. در نقاط دیگر کف مخروط نیز گاز گوگرد قابل استشمام است که توصیه می شود از توقف طولانی پرهیز شود.

بالای مخروط و در رخ غربی چند رول بولت نزدیک دهانه کوبیده شده که البته هیچکدام صفحه پلاک ندارند، با داشتن دو سه صفحه پلاک، دیگر نیازی به ایجاد کارگاه طبیعی یا خراب کردن سنگ های تاریخی با کوبیدن میخ نیست.

برای دانستن بیشتر در مورد مجموعه تاریخی تخت سلیمان (سوغورلو) و زندان سلیمان اینجا بخوانید.

چند نکته در مورد دماوند امسال برای عزیزانی که قصد این قله زیبا از مسیر جنوبی را دارند:

1-برف بیشتری به نسبت تیرماه هر سال در منطقه است اما دما به شکل محسوسی بالاست.

2-قرارگاه پلور منظم تر از همیشه به سرویس دهی به کوهنوردان می پردازد که جای تقدیر دارد.

3-قاطرچی های گوسفندسرا اتحاد را کنار گذاشته و در بازاری رقابتی به نفع کوهنوردان قیمت ها را پایین آورده اند.

4-زباله در مسیر بارگاه و قله بیداد می کند، خبری از فعالیت های زیست محیطی نیست، NGO ها غایبند و تنها ارگان دولتی این امر یعنی کمیته حفظ محیط زیست فدراسیون حتی با چند بنر فرمالیته اظهار وجود نکرده است. 

5-بازار ایجاد کمپ های متعدد برای ورود گردشگران خارجی به جای تقویت کمپهای موجود هم داغ است. مسئولان همین کمیته محیط زیست فدراسیون به طور شبانه روزی در حال تلاش برای تسخیر پناهگاه قدیمی جنوبی دماوند  برای شرکت های خصوصی خود هستند و همین باعث پایین آمدن حس مسئولیت پذیری کوهنوردان در قبال حفظ محیط زیست و بیش از پیش آشفته شدن وضعیت منطقه شده است.

6-مسئولین بارگاه سوم مهدی و حاتم دوست داشتنی با صبوری مثال زدنی با هر قشری تعامل و به ایشان سرویس دهی می کنند.

7-هر دو رودخانه اول و دوم مسیر گوسفندسرا تا بارگاه بسیار پر آب و چشم نواز است.