كلاهك قمچقاي
كلاهك قمچقاي
كه گاه كلاهك حلب نيز ناميده ميشود.
در 45 كيلومتري جنوب زنجان و در جاده زنجان- بيجار قرار گرفته است. گفته مي شود دومين كلاهك سنگنوردي صعود شده ايران از لحاظ بزرگي است. كافيست به محض عبور از كنار تابلوي روستاي "قمچقاي" سمت راست جاده را نگاه كنيد تا كلاهك اصلي و كلاهك هاي كوچك متعدد در كنار آن را ببينيد.
در حال حاضر يك مسير مصنوعي و ركاب خور روي كلاهك اصلي آن وجود دارد كه به همت گروه طلوع زنجان و آقاي صنعتي گشایش شده است. يك مسير كوتاه اسپرت نيز كنار آن وجود دارد.
قرارگيري اين كلاهك در مجاورت جاده آسفالته، وجود كلاهك ها و ديواره هاي متعدد در كنار هم و دسترسي به آب رودخانه و چشمه از مزيت هاي اين منطقه است.
نزديك ترين روستا به اين منطقه روستاي "قمچقاي" نزديك ترين شهر "حلب" مي باشد. اين كلاهك و ديگر كلاهك ها و ديواره ها در تنگه اي كه رودخانه در خط القعر آن جاري ست قرار دارند تنگه اي كه مردمان بومي منطقه آن را "دربند" مي خوانند. ديواره اي با سنگ هاي سرخ رنگ در منتها اليه اين تنگه ديده مي شود كه به نظر مي آيد تا كنون تلاشي روي آن صورت نگرفته است روستاييان نام اين ديواره را "آل داش" يعني سنگ سرخ مي نامند.
اين منطقه پتانسيل بالايي دارد و شايد بتوان گفت ظرفيت بازگشايي ده ها مسير متنوع در آن وجوددارد
-تصاوير مربوط به برنامه ايست كه انجمن كوهنوردان زنجان روز جمعه 14 مهر 1391 در اين منطقه اجرا كرد. (عكاس: موسي اكبري)
-منطقه و روستاي قمچقاي داراي پيشينه تاريخي نيز مي باشد ويكي پديا در مورد آن چنين مي نويسد:
قلعه قمچقای در نزدیکی روستایی به همین نام و روی یکی از کوه‌های بلند منطقه قرار دارد. روستاي قمچقاي در 45 كيلومتري جنوب شهر زنجان و در استان زنجان و در كنار رود قمچقاي واقع شده است. مردم قمچقاي و ديگر روستاهاي اطراف به زبان تركي آذربايجاني تكلم مي‌كنند. موقعیت جغرافیایی این قلعه از هیبت و عظمت خاصي برخوردار است؛ از یک سو به دره‌ای مشرف است که در قدیم به دره شاهان شهرت داشت و تیغه‌های بلند وهولناک این کوه با پرتگاه‌های بلند، بالا رفتن از آن و رسیدن به دژ را بسیار دشوار می‌کند. از سوی دیگر اين قلعه، از جنوب غربی، جنوب شرقی و شرق به پرتگاهی دیگر مشرف است. اين قلعه از سمت شمال که از ارتفاع کم‌تری برخوردار است، بقایای دیواری عریض و محکم از سنگ لاشه با ملات و برج‌های نیم استوانه موجود است. دروازه قلعه نيز در این سمت قرار دارد. در اين قلعه سفال‌هايی از دوره اسلامی (قرن 6 و 7 قمري) به چشم مي‌خورد. بيرون قلعه و در سمت شمال‌غربی، بقایایی از دیواره‌ها و تراس بندی‌ها دیده می‌شود. این پشته از طریق پلکانی که از سنگ کوه تراشیده شده با اراضی مرتفع شمالی مرتبط بود. آب انباری که به ارتفاع 40/1 متر در کوه ساخته شده، تونل با 42 پله راهرویی که آن را هم دردل کوه حفر کرده اند، نشانه‌های دیگری از اهمیت ویژه این قلعه است. سنگ‌های تراش خورده قلعه قمچقای دارای مشخصاتی نیست که بر مبنای آن بتوان زمان ساخت بنای قلعه را به دقت تعیین کرد، با این حال به احتمال قوی می‌توان آن را متعلق به دوره‌های پیش از میلاد مسیح، مثلا دوره مانایی و ماد دانست که تا دوره های ساسانی و اسلامی نیز مورد استفاده بود. منبع‌های ذخیره آب که توسط تونل پله داری به پایین راه می‌یابد، تا حدودی به آب انباری که در زندان سلیمان وجود دارد شبیه است و نشانه دیگری از قدمت قلعه تا دوره مانایی است."