آياز

در میان برگهای خاطرات همه کوهنوردان، نقاط عطف و مهمی حول محور این کوه به چشم می خورد از اولین صعودشان به این کوه، تلاشی که به قله نرسیده، اولین صعود زمستانی یا اولین صعود از مسیری فرعی، خاطرات تلخ و شیرین صعود و
همه اینها راز اهمیت دماوند برای ماست.

خبر جانکاه اما اینکه مدتیست حال دماوند عزیزمان خوب نیست، فرسایش بیش از حد  بستر مسیر جنوبی، کمبود و گاه نبود امکانات ضروری در پناهگاه ها و قرارگاه، حجم غیرقابل تصور زباله در سراسر‎ِآن و بالاخره  نبود یک سیستم مدیریتی متمرکز برای این کوه که صرف همین موضوع عامل بروز بسیاری از حوادث دردناک در دامان این کوه دوست داشتنی شده است.

 در مقابل این درد دماوند همه  مسئولند

-نهاد های دولتی و غیر دولتی
-رسانه ها
-ما
همانها که در دردافزایی اش سهیم بوده و بوده ایم.

با نگاهی به :
-تفاوت های مدیریتی دماوند با کوه های مشابه اش در جهان
-در نظر گرفتن عوامل عمده بروز حادثه  در این کوه
- سوداوری هایی که صعودهای پرتعداد ایرانی و خارجی سالهای  اخیر برای عده ای داشته و ضررهای جبران ناپذیری که متوجه طبیعت شده

چند نکته برای (اگرنه بهبود شرایط این کوه که لااقل) جلوگیری از بدتر شدن وضعیت کنونی آن به ذهنم می رسد:

-یکی از عمده ترین عوامل تخریب مسیر جنوبی دماوند صعودهای پرتعداد در فصلهای نامناسب (به لحاظ پوشش گیاهی و استحکام سنگ و خاک آن) است. سادگی صعود و سهل الوصول بودن کسبِ‎افتخار ایستادن روی قله این‎کوه با انتخاب مسیر جنوبی باعث شده تعداد کوهنوردانی که هر ساله به مسیر جنوبی بروند حدود ده برابر مجموع این تعداد برای همه مسیرهای دیگر باشد. برای مرتفع کردن این عدم توازن، تعیین پرمیت صعود و حتی حضور در منطقه قطعا موثر و برای دستگاه های مدیریتی سوداور خواهد بود. به نحوی که رقم آن به همین نسبت (ده برابر) برای تشویق به صعودها از مسیرهای عمدتا زیباتر دیگر و جلوگیری از صعودهای پرتعداد، بعضا غیر ضروری و دور از صلاحیت از مسیر جنوبی متفاوت باشد.

-لزوم حضور یک راهنمای مجرب محلی در تیم های خارجی از دیگر عوامل کاهش آمار حوادث دماوند و نیز از قِبَل آن امرار معاش کوهنوردانیست که جوانی و منابع خود را صرف یادگیری و اموزش کوهنوردی در دامان همین کوه کرده اند.

-تجمیع و تمرکز سیستم های مدیریتی پراکنده در ارگان های مختلف و اغلب موازی کار در نهادی  مختص دماوند (و به نظر من زیر نظر فدراسیون) که بتواند با آزادی عمل و بهره گیری از تجربیات و تخصص کوهنوردان و فعالان حوزه طبیعت در مورد دماوند تصمیم گیری و در همه امور مربوط به آن ورود و بصورت اثر بخش عمل کند. قطعا با وجود یک چنین نهادی می توان امیدوار بود که با صرف هزینه هایی که از محل پرمیت ها و سهم هایی که راهنماها پرداخت می کنند امکانات، تجهیزات و تیم هایی متشکل از کوهنوردان زبده و مفید امدادی ویژه دماوند در مناطق مختلف آن حضور داشته باشند.

دماوند را دوست بداریم و برای بقایش تلاش کنیم.

جانپناه موسوم به "پنج هزاری" در یکی از زیباترین مسیرهای دماوند، شمالی